Reda (stacja kolejowa)

---

Położenie

Stacja kolejowa umiejscowiona jest w Redzie, która stanowi niewielką część obszaru Rumi i zlokalizowana jest w województwie pomorskim oraz w powiecie wejherowskim. Właściwe usytuowanie stacji można odnaleźć pomiędzy ulicami Gdańską a Leśną.

Odległości taryfowe do innych stacji kolejowych są następujące: do Gdyni Głównej wynoszą 14 km, natomiast do Gdańska Głównego wynoszą 35 km.

Historia

Historia stacji kolejowej w Redzie sięga czasów budowy linii kolejowej z Koszalina do Gdańska, znanej powszechnie jako pomorska kolej, która obejmowała także połączenia do Szczecina, Berlina oraz Królewca. Kluczowym inwestorem tego ambitnego projektu było Towarzystwo Kolejowe Berlin – Szczecin, którego akcjonariusze dzięki wsparciu lokalnych samorządów podjęli decyzję o realizacji inwestycji. Było to niezwykle duże przedsięwzięcie, wymagające ogromnych nakładów finansowych oraz zaangażowania licznych zespołów ludzi.

Samorządy gminne oraz powiatowe odegrały istotną rolę w realizacji tego projektu. Przykładem może być Sejmik wejherowski, który już w 1865 roku postanowił rozpocząć współpracę oraz w 1866 roku podjął uchwałę, która umożliwiła bezpłatne przekazanie gruntów na potrzeby budowy kolei. To oznaczało zobowiązania dla powiatu do wykupu działek od ich prywatnych właścicieli. Dzięki temu, różne podmioty, w tym parafia w Redzie, zyskały na budowie niespodziewany przypływ gotówki.

Ważnym czynnikiem przyspieszającym budowę było to, że część niezbędnych gruntów należała do lasów państwowych, w tym związku z Redą nadleśnictwa Piekiełko. Powstanie linii kolejowej przyniosło Redzie znaczne korzyści, zbliżając ją do Wejherowa oraz Gdańska, stając się dla mieszkańców wsi nie tylko dostępem do miejskiego świata, ale także otwierając nowe rynki zbytu oraz źródła zaopatrzenia i zatrudnienia.

Początkowo w Redzie zlokalizowano skromny posterunek, którego głównym zadaniem była obsługa miejscowej ludności oraz krzyżowanie pociągów. Budowa stacji posunęła się naprzód w 1898 roku z otwarciem linii kolejowej do Pucka, co pozwoliło Na zmodernizowanie układu torowego. W 1910 roku wybudowano istniejący do dziś budynek dworcowy. Dodatkowo zbudowano pomosty służące do załadunku torfu, który wówczas był wydobywany na dużą skalę, co uczyniło Redę istotnym punktem załadunkowym materiału opałowego.

W okresie międzywojennym Reda, jako kluczowy punkt tranzytowy, uczestniczyła w dużych inwestycjach w komunikacji, co zmniejszyło odległość pomiędzy Redą a Gdynią, Gdańskiem oraz Puckiem i Wejherowem. Po II wojnie światowej rozwój komunikacyjny stał się istotnym elementem miasta. W drugiej połowie 1949 roku zakończono budowę drugiego toru z Chyloni do Redy, a w 1957 roku zdołano zakończyć budowę drugiego toru oraz sieci trakcyjnej do Wejherowa, co istotnie wpłynęło na rozwój miejscowości, łącząc ją jeszcze ściślej z aglomeracją trójmiejską.

W 1961 roku, spośród 4769 mieszkańców Redy, ponad 700 dojeżdżało do pracy w Gdyni oraz Gdańsku. W październiku 1969 roku miała miejsce istotna zmiana, polegająca na przełączeniu napięcia w sieci trakcyjnej z 800 V na 3 kV, co dodatkowo przyczyniło się do rozwoju infrastruktury kolejowej w regionie.

Linie kolejowe

Na stacji kolejowej Reda spotykają się dwie istotne linie kolejowe – nr 202 oraz nr 213.

Lp.	Nazwa linii kolejowej	Typ linii	Ilość torów szlakowych	Elektryfikowana	Prześwit toru
1.	202 Gdańsk Główny – Stargard	pierwszorzędna	2	TAK	Standardowy (1435mm)
2.	213 Reda – Hel	drugorzędna	1	NIE

Linia oznaczona numerem 202, nazywana również Magistralą Nadbałtycką, ma znacznie większe znaczenie w porównaniu do linii 213. Jest ona intensywnie wykorzystywana zarówno w transporcie pasażerskim, jak i towarowym. Stanowi ona kręgosłup przewozów kolejowych w Trójmieście, szczególnie na odcinku Gdańsk Śródmieście – Rumia. Dodatkowo, linia ta współpracuje z linią nr 250, którą zarządza PKP SKM w Trójmieście.

Linia 202 jest w pełni zelektryfikowana, jednakże ze względu na brak dedykowanych torów dla ruchu aglomeracyjnego występują na niej znaczne obciążenia, szczególnie na odcinku między Rumią a Wejherowem, gdzie kursują pociągi SKM.

Z drugiej strony, linia kolejowa nr 213, której początek ma miejsce w Redzie, jest ważnym szlakiem komunikacyjnym łączącym aglomerację trójmiejską z popularnymi miastami nadmorskimi, takimi jak Puck, Władysławowo, Jastarnia, Hel oraz innymi kurortami na Półwyspie Helskim. Warto zauważyć, że w sezonie letnim znaczenie tej linii zdecydowanie wzrasta, kiedy to jej możliwości przepustowe są w pełni wykorzystywane.

Pociągi pospieszne i ekspresowe kursujące tą linią, ze względu na brak elektryfikacji, są prowadzone lokomotywami spalinowymi i dostępne są jedynie w wakacje. Należy również zaznaczyć, że linia 213 na całej długości jest jednotorowa i niezelektryfikowana, co znacznie utrudnia prowadzenie ruchu w szczycie letnim. Wiąże się to z koniecznością mijania pociągów na stacjach oraz wydłużonym czasem przejazdu, co wpływa na napięty rozkład jazdy. Przewozy towarowe na tej linii mają marginalne znaczenie.

Ruch kolejowy

Stacja Reda pełni istotną funkcję w sieci kolejowej obsługiwanej przez PKP SKM w Trójmieście oraz POLREGIO. Oferowane połączenia mają znaczenie zarówno dla komunikacji aglomeracyjnej, jak i regionalnej. Najdalsze relacje obejmują stacje takie jak Słupsk, Bydgoszcz Główna oraz Elbląg. Choć stacja obsługuje także pociągi dalekobieżne, na przykład PKP Intercity, należy zaznaczyć, że nie wszystkie kursy są uwzględnione w rozkładzie handlowym. W dni robocze stacja obsługuje średnio około 175 pociągów.

W godzinach szczytu, pociągi aglomeracyjne obsługiwane przez SKM kursują z częstością co około 10 minut, co zapewnia wygodne połączenie dla codziennych podróżnych.

Przewoźnik	Trasa (linia komunikacyjna)	Uwagi
PKP SKM w Trójmieście	Reda – Gdańsk Śródmieście (S2)	3 połączenia na dzień
	Wejherowo – Reda – Gdynia Główna (S2)	Skrócony odcinek linii S2 – w kierunku Gdyni.
	Wejherowo – Reda – Gdańsk Wrzeszcz (S2)	Pociągi kończą jazdę na stacji Gdańsk Wrzeszcz z powodu prac torowych na trasie Gdańsk Wrzeszcz – Gdańsk Główny.
	Wejherowo – Reda – Gdańsk Główny (S2)	_
	Wejherowo – Reda – Gdańsk Śródmieście (S2)	_
	Lębork – Reda – Gdańsk Wrzeszcz (S3)	Pociągi kończą kursy na stacji Gdańsk Wrzeszcz z powodu prac torowych na trasie Gdańsk Wrzeszcz – Gdańsk Główny.
	Lębork – Reda – Gdańsk Śródmieście (S3)	_
POLREGIO	Władysławowo – Reda – Gdynia Główna	_
	Hel – Reda – Gdynia Główna	_
	Słupsk – Reda – Gdynia Główna	_
	Słupsk – Reda – Tczew	_
	Słupsk – Reda – Elbląg	_
	Słupsk – Reda – Bydgoszcz Główna	_
	Łeba – Reda – Gdynia Główna	_
	Ustka Uroczysko – Reda – Gdynia Główna	Dostępne tylko latem.
	Ustka Uroczysko – Reda – Elbląg
	Hel – Reda – Chojnice

Infrastruktura

Dworzec i dojścia

Na terenie stacji kolejowej w Redzie znajdujemy budynek dawnego dworca, który obecnie nie pełni funkcji z przeszłości. W budynku tym mieści się niepubliczny zakład opieki zdrowotnej nr 2, a infrastruktura dla podróżnych jest całkowicie niewystarczająca. Remont obiektu zakończono w 2015 roku, a prace obejmowały m.in. modernizację elewacji, likwidację parterowej przybudówki, przebudowę schodów zewnętrznych oraz instalację podnośnika pionowego, aby umożliwić dostęp osobom z ograniczoną mobilnością.

Kasa biletowa znajduje się w niskim budynku obok wejścia na peron I, od strony podjazdu dworcowego. Kluczowym elementem komunikacji pieszej na stacji jest przejście podziemne, które pozwala na bezpieczny dostęp do peronów oraz ulic Leśnej i Gdańskiej. Niestety, przejście to nie jest w pełni przystosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych – windy są dostępne tylko przy zejściach w okolicach ulicy Gdańskiej. Osoby o ograniczonej mobilności, w tym seniorzy i rodzice z dziećmi w wózkach, napotykają trudności w dostępie do peronów, co może wpływać na ich decyzję o wyborze transportu kolejowego.

Perony

Stacja kolejowa w Redzie dysponuje trzema peronami. Peron pierwszy przylega bezpośrednio do budynku dworca i obsługuje głównie pociągi POLREGIO w kierunku Władysławowa i Helu, a także SKM, które rozpoczynają i kończą bieg właśnie w Redzie, łącząc ją z Gdańskiem Śródmieściem.

Peron drugi jest peronem wyspowym, który ma istotne znaczenie dla ruchu pasażerskiego w stacji, ponieważ to właśnie przy nim zatrzymuje się większość przejeżdżających pociągów. Wreszcie, peron 1a, które jest przedłużeniem pierwszego oraz kończy się kozłem oporowym, nie jest obecnie wykorzystywany w rozkładzie jazdy, chociaż w przeszłości obsługiwał pociągi do Helu, czyniąc z Redy stację zwrotną dla tych tras.

Numer peronu	Tory przylegające	Długość użytkowa	Wysokość peronu
1	3	182 m	30 cm
2	1, 2	300 m	80 cm
1a	11	b.d.	30 cm

Infrastruktura techniczna

Zarząd PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. odpowiada za stan techniczny infrastruktury stacji w Redzie. Stacja jest częścią obszaru działania Zakładu Linii Kolejowych w Gdyni, a pod względem eksploatacji jest zarządzana przez Sekcję Eksploatacji Lębork. W obszarze posterunku zlokalizowanych jest pięć torów głównych, z których cztery są usytuowane w pobliżu peronów. Dwa nastawnie, w tym nastawnia dysponująca oraz nastawnia wykonawcza, są odpowiedzialne za sterowanie ruchem kolejowym na terenie stacji.

Na stacji znajdują się również dwie bocznice. Pierwsza z nich, zlokalizowana w południowej części stacji, odchodzi od toru nr 3, przy rozjeździe nr 7. Niestety, od momentu wygaszenia umowy z firmą prowadzącą składowisko węgla w 2017 roku, bocznica ta jest nieużywana. Druga bocznica, która dawniej prowadziła do zakładów prefabrykatów betonowych, również kończy się kozłem oporowym za przejazdem na ulicy Leśnej. Dodatkowo, zarządca infrastruktury oferuje boczny tor ładunkowy – tor 9, którego długość użytkowa wynosi 282 metry, a jego otoczenie to oświetlony plac o powierzchni 2500 m², na którym obowiązuje zakaz ruchu dla ciężkich lokomotyw.

Warto także dodać, że do 2012 roku w obrębie stacji istniał przejazd kolejowo-drogowy kategorii „A” w ciągu ulicy Gniewowskiej, który został zlikwidowany na rzecz nowego układu komunikacyjnego, składającego się z wiaduktów.

Otoczenie stacji

Węzeł integracyjny

9 stycznia 2020 roku miało miejsce uroczyste otwarcie węzła przesiadkowego przy stacji kolejowej w Redzie. Obiekt został wzbogacony o nowoczesny podjazd, który obsługuje zarówno samochody osobowe, jak i autobusy. Dodatkowo, w ramach tego projektu wydzielono także specjalny pas dla taksówek oraz stworzono parking typu Kiss&Ride, który oferuje 10 miejsc krótkoterminowego postoju na 15 minut.

Przystanki autobusowe zostały zmodernizowane i wyposażone w nowe wiaty, co znacząco poprawiło komfort wsiadania, w szczególności dla osób z ograniczeniami ruchowymi. Dodatkowo, wzdłuż stacji znajduje się \komunikacyjny pas rowerowy, który prowadzi do nowoczesnego parkingu dla rowerów pomieszczającego 137 jednośladów. Oprócz tego, w południowej części stacji stworzono również parking dla samochodów osobowych, który dysponuje 202 miejscami, w tym 8 z nich jest przeznaczonych dla osób niepełnosprawnych.

Poniżej powierzchni parkingu zastosowano nowoczesny system retencji wód opadowych, składający się z 112 komór rozsączająco-drenażowych, które skutecznie odprowadzają deszczówkę do gruntu. Projekt tej inwestycji obejmuje również przebudowę dróg, skrzyżowań, reorganizację ruchu oraz modernizację przejść dla pieszych, przejazdów rowerowych i chodników. Węzeł w Redzie jest częścią 160 projektów metropolitalnych realizowanych z unijnych funduszy w ramach Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych. Całkowity koszt tej inwestycji wyniósł ponad 18 milionów złotych.

Projekt „Budowa węzła integracyjnego Reda wraz z trasami” został zrealizowany dzięki współpracy OMGGS w ramach programów finansowanych z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego na lata 2014–2020.

Połączenia autobusowe

Na terenie dworca kolejowego w Redzie znajduje się przystanek autobusowy o nazwie “Reda Dworzec PKP”, który jest podzielony na trzy oddzielne zatoki do zatrzymywania się pojazdów. Z tego przystanku podróżni mogą bezpośrednio dotrzeć do okolicznych osiedli, miejscowości oraz popularnych miejsc turystycznych. Główne firmy transportowe obsługujące tę lokalizację to MZK Wejherowo, ZKM Gdynia (komunikacja miejska) oraz PKS Gdynia (połączenia regionalne).

Operator	Oznaczenie linii	Kierunek	Nr. przystanku
ZKM Gdynia	J	Wejherowo Szpital	01
		Rumia Partyzantów	02
MZK Wejherowo	8	Wejherowo Szpital	01
		Rumia C.H. „Port Rumia”	03
	9	Reda Rekowo Lipowa	01
		Rumia Dworzec PKP	02
	17	Reda Cmentarz	03
	18	Reda Pieleszewo Karłowicza	03
PKS Gdynia	650	Karwia, Wojska Polskiego	02
		Gdynia, Dworzec Autobusowy	03
	656	Puck, Dworzec	02
		Rumia Dworzec PKP – Grunwaldzka	03

Obiekty w sąsiedztwie

W bliskiej okolicy dworca zlokalizowane są następujące obiekty:

• supermarket sieci Lidl wraz z pasażem handlowym (150 m),
• kościół rzymskokatolicki pw. św. Antoniego (250 m),
• Szkoła Podstawowa nr 2 w Redzie (300 m),
• zakład produkcji betonu komórkowego (H+H Polska) (500 m),
• Urząd Miasta Reda (550 m).

(Wartości w nawiasach wyrażają odległości w linii prostej od budynku dworca).

Ruch pasażerski

Ruch na stacji kolejowej w Redzie jest istotnym elementem infrastruktury transportowej regionu. Stacja ta obsługuje znaczną liczbę pasażerów, co jest potwierdzone w zestawieniach dotyczących obciążenia pasażerskiego.

Rok	Obciążenie pasażerskie na dobę
2017	8 000 do 9 000
2022	6 300

Te dane pozwalają na lepsze zrozumienie dynamiki ruchu pasażerskiego w różnych latach.

Plany na przyszłość

Planowana modernizacja stacji kolejowej w Redzie przyniesie znaczące zmiany, które z pewnością wpłyną na komfort podróżnych. Obraz stacji ulegnie diametralnej transformacji w ramach dużego projektu modernizacji linii kolejowej 202, obejmującej odcinek Gdynia Chylonia – Słupsk.

Wśród zaktualizowanych planów znajduje się dodatkowy wariant układu torowego, który umożliwi stworzenie bezkolizyjnego połączenia dla relacji Hel – Reda – Gdynia. Będzie to możliwe dzięki budowie dodatkowego obiektu inżynieryjnego, co pozwoli na integrację linii nr 213 z torami przeznaczonymi dla ruchu aglomeracyjnego. W przyszłości rozszerzy to relacje z Helu i Władysławowa do Gdańska Śródmieścia przy pomocy torów SKM.

Równocześnie, na etapie projektowania znajdują się plany związane z remontem budynku dworca. W ramach rewitalizacji przewidziano nową poczekalnię, pomieszczenie kasy biletowej oraz węzeł sanitarny. Wyspecjalizowana infrastruktura będzie zlokalizowana w bocznym segmencie obiektu z wejściem na poziomie peronu I.

Wszystkie te inwestycje mają na celu podniesienie standardu obsługi podróżnych oraz zapewnienie większego komfortu użytkowania stacji. Zakończenie tych prac jest planowane na koniec roku 2021.

Ciekawostki

Stacja kolejowa w Redzie ma wiele interesujących faktów, które mogą przyciągnąć uwagę zarówno mieszkańców, jak i turystów. W 1919 roku miała miejsce ważna manifestacja, w której uczestniczyło setki włościan i robotników. Domagali się oni uwolnienia żołnierzy, którzy zostali aresztowani podczas wiecu Rady Ludowej w pobliskim Pucku.

Kolejnym istotnym wydarzeniem, które miało miejsce na tej stacji, była wizyta pociągu specjalnego Transcassubia z direction Chojnice. Zdarzenie to miało miejsce 4 lipca 2015 roku i było związane z XVII Światowym Zjazdem Kaszubów, przynosząc ze sobą wielu uczestników tego wydarzenia.

Na stacji zatrzymał się również historyczny pociąg, który przebył trasę z Gdańska Głównego do Pucka, 10 lutego 2020 roku. Obchody setnej rocznicy Zaślubin Polski z Morzem były znaczącym momentem, podczas którego odsłonięto pamiątkową tablicę. Przypomina ona ważne wydarzenia sprzed wieku, kiedy to generał Haller złożył w Redzie krótką wizytę.

Na terenie stacji oraz w jej okolicach ukrytych jest kilka skrytek w ramach globalnej gry terenowej Geocaching, co sprawia, że miejsce to jest również interesujące dla miłośników przygód i odkryć.

Ponadto, 20 czerwca 2020 roku, stacja była świadkiem zatrzymania się specjalnego pociągu retro o nazwie „FOKA”. Ten pociąg, kursujący z Helu do Gdyni Głównej, był obsługiwany przez zabytkową lokomotywę spalinową SM42 oraz wagony klasy 1 i 3, a także wagon barowy, co dodało uroku całemu wydarzeniu.

---

Oceń: Reda (stacja kolejowa)

---