Kaszëbskô Jednota

---

Historia

Kaszëbskô Jednota to organizacja, która powstała 12 sierpnia 2011 roku, w wyniku działań grupy ludzi związanych wcześniej z różnymi inicjatywami medialnymi oraz kulturalnymi. Wśród nich znajdowały się takie czasopisma jak „Tatczëzna” oraz „Òdroda”, a także portal internetowy „Nasze Kaszuby”, który wcześniej funkcjonował pod nazwą „Zasoby Kaszubsko-Pomorskie”. Również literacka grupa „ZYMK” oraz Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie przyczyniły się do formowania tej organizacji.

Warto zaznaczy, że statut Kaszëbskô Jednota z dnia 28 czerwca 2014 roku stanowi aktualną regulację prawną, która określa jej działalność oraz cele. Organizacja ta odgrywa kluczową rolę w promowaniu kultury kaszubskiej oraz w integracji społeczności lokalnej.

Działalność

Kaszëbskô Jednota funkcjonuje jako aktywna organizacja, która skupia swoje działania głównie w granicach województwa pomorskiego. Jej działalność koncentruje się na promocji idei kaszubskiego narodu oraz edukowaniu społeczeństwa na temat historii tego regionu. Dodatkowo, organizacja angażuje się w wsparcie lokalnej kultury, a także działa w imieniu społeczności kaszubskiej w większych ramach państwowych.

Od 2012 roku, stowarzyszenie domaga się uznania Kaszubów jako mniejszości etnicznej, mimo że w Polsce są oni nadal traktowani jako grupa posługująca się językiem regionalnym. W tym samym roku Artur Jabłoński, wiceprezes KJ, został usunięty ze stanowiska członka Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych. To wydarzenie spotkało się z znacznym sprzeciwem ze strony zwolenników idei reprezentowanych przez to stowarzyszenie.

Członkowie KJ regularnie wyrażają swoje opinie na temat sytuacji oraz statusu Kaszub w Polsce, zwracając uwagę na podejście i mentalność członków społeczności kaszubskiej, w szczególności w mediach. Tematy związane z historią i kulturą Kaszub, a także materiały w języku kaszubskim, felietony i regionowe wiadomości, można znaleźć w czasopiśmie „Skra” („Skra – pismiono ò kùlturze”), które wspiera ich cele.

Stowarzyszenie podejmuje również działania mające na celu promocję kaszubskich symboli. W 2012 roku, dzięki interwencji Kaszëbskiej Jednoty, władze Wejherowa zmieniły hymn „Marsz Kaszubski” na „Ziemia Rodnô”, który był odtąd uznawany przez KJ. Od tego roku 18 sierpnia obchodzony jest jako Dzień Flagi Kaszubskiej, zatrzymując się na stałe w kalendarzu kulturalnym regionu.

W 2012 roku Mateusz Meyer, prezes KJ, stworzył skrypt umożliwiający tłumaczenie Facebooka i Google’a na język kaszubski. Z kolei w 2013 roku, podczas wizyty Bronisława Komorowskiego na Zjeździe Kaszubów, stowarzyszenie wystosowało otwarty list, prosząc o wsparcie swoich postulatów dotyczących statusu mniejszości etnicznej. W 2015 roku pojawił się profil na Facebooku „Jestem Kaszubą, jestem Ślązakiem, a nie Polakiem”, który także promował ideę uznania Kaszubów jako mniejszości narodowej.

Właściwie w 2016 roku KJ osiągnęło sukces, wstępując do struktur Parlamentu Europejskiego, dołączając do europejskiej partii Wolnego Sojuszu Europejskiego. Rok ten ogłoszono „rokiem języka kaszubskiego w przestrzeni publicznej”. Trwała atmosfera zmian, a w 2018 roku z powodu braku zgłoszeń do programu na Uniwersytecie Gdańskim, zdecydowano o likwidacji kierunku Etnofilologia Kaszubska. W odpowiedzi, pod Rektoratem Uniwersytetu, zorganizowano protest, w którym uczestniczyło ponad 50 osób, żądających przywrócenia tego kierunku. Choć w 2018 roku kierunek nie został wznowiony, w następnym roku planowano jego kontynuację.

Obecnie Kaszëbskô Jednota współpracuje z prywatną szkołą podstawową oraz przedszkolem DEJA CSB, gdzie dzieci uczą się m.in. języka kaszubskiego. Organizacja, podejmując działania na rzecz kaszubskich ruchów narodowościowych, wywołuje publiczną dyskusję na temat statusu społeczności kaszubskiej. Zrzeszenie to uważa, że uznanie Kaszubów za mniejszość etniczną jest kluczowe dla zachowania ich kulturowej odrębności. Jest to jednak punkt sporny, ponieważ Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie nie podziela tej wizji.

---

Oceń: Kaszëbskô Jednota

---